Neslîhan Kardaş

 

WAN - Hevşaredara Bajarê Mezin a Wanê Neslîhan Şedal, bal kişand ser banga "Aştî û civaka demokratîk" û tayînkirina qeyûman û got: "Ji bo pêvajoyeke aştiyê ya saxlem, birêvebirina bajarên xwe bi îradeya xwe pir girîng e. Bi tunehesibandina îradeyê aştî pêk nayê."

 

"Banga ji bo Aştî û Civakeke Demokratîk" ku wekî "Banga Sedsalê" tê binavkirin, bi vî awayî deriyek nû vekir. Her çend pêvajo ji 27'ê Sibatê ve berdewam dike jî, bang û peyamên Rêberê Gelê Kurd ên hatine weşandin, digel gavên ku ji hêla PKK'ê ve hatine avêtin, hêviya çareserkirina pirsgirêkan hîn bêtir zêde kirine. Lê belê, tevî van hemû pêşketinan, nebûna tu gavek ji hêla dewlet û hikûmetê ve, ji bilî komîsyona parlamentoyê ya damezrandî, pirsan derdixe holê. 

 

Derbarê mijarê de Hevşaredara Bajarê Mezin a Wanê ya ku li şûna wê qeyûm hatiye tayînkirin Neslîhan Şedal ji ajansa me JINNEWS'ê re axivî. 

 

'Jin dikarin ji pêvajoyê re pêşengtiyê bikin'

 

Neslîhan Şedal tekez kir ku piştî banga Abdullah Ocalan, siyaset li Tirkiyeyê gihîştiye astek cuda û wiha dest bi axaftina xwe kir: "Zimanê siyasetê qismî veguheriye zimanekî ku rê dide nîqaşên li ser aştiyê û avakirina aştiyê. Her çend bê guman hin kes li dijî vê yekê bin jî, em bawer dikin ku rêyek erênî ber bi civakîbûnê ve tê şopandin. Em bi taybetî ji jinan, ji bo îhtîmala ku ev pêvajo bi awayekî saxlem bimeşe, veguhere pêvajoyek aştiyê, û nirxên wekî aştî, edalet û demokrasiyê ku gel lê hesret dike. Jinan xwedîderketina mezin a vê pêvajoyê nîşan dane. Di heman demê de, ez dikarim bibêjim ku jin dikarin vê pêvajoyê pêşeng bikin."

 

'Kurd dixwaze bi nirxên xwe bijî'

 

Neslîhan Şedal gotinên Abdullah Ocalan ên "Heta ku jin azad nebe, civak azad nabe" bi bîr xist û wiha dirêjî da axaftina xwe: "Îro, em bi rewşekê re rû bi rû ne ku hema hema rojane bi dehan jin tên kuştin, daristan dişewitin, erdên çandiniyê tên wêrankirin û polîtîkayeke qirkirina ekolojîk a mezin tê meşandin. Bi sedan ciwan ji ber xizaniyê neçar dimînin ku axa xwe biterikînin û koç bikin. Pirsgirêkên civakî kûrtir dibin. Ji ber vê yekê, çareserî tenê bi avakirina jiyaneke wekhev, dadperwer û demokratîk mimkun e. Divê em vê banga jiyana azad û wekhev qebûl bikin. Pêvajoya veguherîna bo pêvajoyek aştiyê di rastiyê de me vedigerîne polîtîkayên sedsalekî. Sedsalek e, îradeya vî gelî hatiye paşguhkirin, zimanê wan hatiye înkarkirin û hewl hatiye dayîn ku nirxên wan ên çandî werin asîmîlekirin. Gundên wan hatine şewitandin, çavkaniyên wan ên hilberînê hatine desteserkirin û ew bi zorê hatine koçberkirin. Ev erd veguheriye cihekî êşên mezin. Têkoşîn di bersivê de dest pê kiriye. Gelê Kurd xwest bi îradeya xwe, bi ziman, bawerî, nirxên çandî û civakî yên xwe bijî."

 

'Rêzgirtina îradeya gel girîng e'

 

Neslîhan Şedal tekez kir ku yek ji şertên herî bingehîn ên vê pêvajoyê rêzgirtina îradeya gel e û wiha got: "Her wiha, pir girîng e ku siyasetmedarên ku bi salan e girtî ne û bi taybetî jî girtiyên nexweş, werin berdan, tecrîd were rakirin û rêyek ji bo diyaloga bênavber were vekirin. Şiyana komîsyonê ya çûna Îmraliyê û lidarxistina civînan, bidestxistina statuya Kurdî û her gel mafê perwerdehiyê bi zimanê xwe yê zikmakî hebe, şertên bingehîn ên vê pêvajoyê ne. Şiyana gel a birêvebirina bajarên xwe li gorî îradeya xwe ji bo pêvajoyek aştiyê ya saxlem girîng e. Aştî bi gelekî ku îradeya wî/wê nayê paşguhkirin re nayê çêkirin."

 

'Her roj jinek tê kuştin'

 

Neslîhan Şedal, tekez kir ku desteserkirina îradeyê gelek pirsgirêkên civakî bi xwe re tîne û wiha axivî: "Me dît ku di sê serdemên borî de xizanî kûrtir dibe. Polîtîkayên jinan tên hilweşandin. Mirov neçar dimînin ku erdên xwe biterikînin. Di plansaziya bajaran de pirsgirêkên girîng hene. Di serdemên berê de, saziyên jinan herî zêde hedef dihatin girtin. Ji navendên jiyanê yên jinan û kooperatîfan bigire heya xetên germ ên tundûtûjiyê û navendên çandî, hemî mekanîzmayên ku ji bo parastina jinan ji tundûtûjiyê, pêşxistina serxwebûna aborî û gihîştina cîhanek hişmendiya azad hatine damezrandin, hatine girtin. Di neh salên borî de, me dît ku jiholêrakirina saziyên ku jin dikarin berê xwe bidin wan, siyaseta kuştina jinan kûrtir dike. Hema hema her roj jinek tê kuştin û bi dehan rastî tundûtûjiyê tên. Van polîtîkayên ku ji hêla qeyûman ve têne bicîh kirin jiyana jinan hîn dijwartir kiriye. Destkeftiyên wekî hevşaredarî û temsîliyeta wekhev di şaredariyan de jî hatine jiholêrakirin. Karkerên jin di bin qanûnên zayendperest de bi karên paqijiyê û metbexê hatine sînordarkirin û rastî mobbînga giran hatine."

 

223 karker ji kar hatin dûr xistin

 

Neslihan Şedal, da zanîn ku di demekê de ku xizanî kûrtir dibe, qeyûm jî çavnebariya keda gel dikin û wiha bi lêv kir: "Qeyûmê ku herî dawî hatiye tayînkirin 223 karker ji kar dûr xist. Di nav wan de jin û heft karkerên seqet jî hebûn. Jixwe demek dirêj e zext li ser karkeran heye. Hevkarên me bi neheqî ji kar hatin derxistin û mafên wan ji wan hatin standin. Ev rewş di rastiyê de berdewamiya polîtîkayên ku bi salan e di meriyetê de ne. Qeyûmê ku di sala 2016'an de hatiye tayînkirin bi hezaran karker jî ji kar derxistin. Heman zîhniyet îro jî berdewam dike. Berdewamiya van polîtîkayan di demekê de ku îhtîmala aştiyê ewqas zêde ye, nakokiyeke mezin e. Em ê erka xwe bikin. Me di têkoşîna nirxên ku me heta niha ji bo wan şer kiriye, ji bo ziman, çand, ax û hebûna xwe de serkeftinek mezin bi dest xistiye. Lê dîsa jî divê em şer bikin. Divê em vê pêvajoyê bi tundtir biparêzin. Wekî jin, divê em dengek xurttir bilind bikin û li her kolanê, her taxê, her gundî xwe bi rêxistin bikin."

 

'Têkoşîna jinan xurt bibe aştî mimkun dibe'

 

Neslîhan Şedal bi gotina "Dema ku em têkoşîna jinan xurt bikin, aştî mimkun dibe û civak demokratîktir dibe. Erkê herî mezin ê jinan ew e ku bangewaziya ku ji hêla Birêz Abdullah Ocalan ve hatiye kirin bi cih bînin. Ger em vê pêvajoyê bi xurtî ava bikin, hevalên me yên di girtîgehê de dê azad bibin, zimanê me yê zikmakî dê statûyek bi dest bixe, mirov dê bikaribin bi îradeya xwe xwe birêve bibin û em ê çareseriyên bihêztir ji bo pirsgirêkên civakî yên ku bajarên me pê re rû bi rû ne, derxînin holê."